Skip to content
Home - Blog - Hot topic in de zorg – de rol van de vakbond

Hot topic in de zorg – de rol van de vakbond

In voorgaande blogs zagen we hoe klimaatadaptatie in een zorgcontext van hoge werkdruk, personeelstekort en verouderde gebouwen, niet evident is. Toch maken werknemers en vakbonden vandaag op veel plaatsen al een positief verschil als het gaat om klimaatadaptatie.

Vaak maken ze hiervoor gebruik van het Comité Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW), het overlegorgaan voor bevordering van het welzijn op het werk. Werknemers maken de directie hier opmerkzaam op zaken die kunnen worden verbeterd of kansen die er liggen. Hoe voorkomen we risico’s voor gezondheid en veiligheid? Welke vaardigheden en competenties moeten ontwikkeld worden? Hoe houden we ons werk werkbaar? En ook: hoe kunnen we onze eigen uitstoot reduceren om verdere klimaatverandering tegen te gaan?

ACV-vrijgestelde bij UZ Gent Marijke Vindevoghel: “Als vakbond hebben wij een collectieve macht. Die is cruciaal in onderhandelingen met de directie. We mogen onze kop niet in het zand steken als het gaat over klimaat.”

“We mogen onze kop niet in het zand steken als het gaat over klimaat.”

Wereldwijd nemen verplegersvakbonden een leidende rol op in de strijd tegen klimaatverandering. Bijvoorbeeld in Noord-Amerika. Sinds orkaan Sandy door de Verenigde Staten en Canada woedde in 2012, zijn de verplegersvakbonden daar heel actief in de klimaatbeweging. 

Ze spreken hierbij klare taal. De New York State Nurses Association richt zich rechtstreeks tot de energiebedrijven. Deze industrie blijft fossiele brandstoffen ontginnen en verbranden. Verbranding van fossiele brandstoffen is niet alleen de voornaamste oorzaak van CO2-uitstoot, de verpleegkundigen brengen haar ook in verband met ziektes als astma, diabetes en kanker. “The cure for our energy system is the same cure we prescribe for our healthcare system:  It’s time to put people over profits!” aldus deze vakbond. Ze protesteert tegen vervuiling, werkt aan oplossingen voor schone en democratische energie en werkgelegenheid en gaat partnerschappen aan om tot klimaatrechtvaardigheid te komen.

Ook in Canada, waar branden, overstromingen en hittegolven actueel blijven, neemt de koepel Canadian Federation of Nurses Unions een leidende rol op als het gaat om klimaatadaptatie en de strijd tegen verdere klimaatverandering. In het rapport Climate Change and Health: It’s Time for Nurses to Act roept de federatie collega’s op om uitstoot in de zorg en in de gemeenschap te verkleinen, collectief druk te zetten op nationale overheden om de doelstellingen van Parijs te halen en zich voor te bereiden op de gevolgen van klimaatverandering. Hierbij wordt extreem weer genoemd, maar ook de komst van klimaatvluchtelingen – die in veel gevallen grote risico’s hebben genomen om hun land te ontvluchten en getraumatiseerd zijn.

Climate proof your work

Bewustmaking van collega’s over klimaatwetenschap is telkens een belangrijk punt van actie bij deze vakbonden. De Amerikaanse Nurses Climate Challenge | Nurses Climate Challenge kwam in 2021 naar de EU: door middelen en netwerkmogelijkheden te voorzien, wil dit initiatief van Health Care Without Harm een beweging creëren van Europese zorgprofessionals die actie ondernemen om de gezondheid van hun patiënten en gemeenschappen te behoeden voor zware klimaatimpact. 

Ook bij de Vlaamse werknemers in de zorg neemt het bewustzijn over hun rol in de strijd tegen klimaatverandering toe. Zorgkundige Ann Baetens: “Vanuit de vakbond maak ik er werk van om mijn collega’s te sensibiliseren. Ik wil graag dat mijn kleinkinderen ook nog in een mooie wereld kunnen leven.”

Zin om actie te ondernemen voor een toekomstbestendige werkplek? Doe mee  met de Europese campagne Climate- and Employment Proof Our Work van internationale vakfederatie ITUC! Op de wereldwijde actiedag 22 september 2021, worden werknemers uitgenodigd om met hun werkgever of overheid in gesprek te gaan over een veilige en duurzame toekomst voor hun job en werkplek. Schrijf je in en ga de dialoog aan! #CEPOW

Image

In deze blog lees je stukjes uit het onderzoek dat Reset.Vlaanderen afgelopen maanden deed rond klimaatadaptatie in de zorg. Het resultaat is een gids voor werknemers, waarmee ze de dialoog met hun werkgever rond klimaatadaptatie kunnen starten. Geïnteresseerd om een digitaal exemplaar te ontvangen? Schrijf je in op de nieuwsbrief van Reset.Vlaanderen