“Er is een gigantische woonnood in Vlaanderen”, zegt Gerbrand Nootens, bewonerscoach en mede-oprichter van wooncoöperatie wooncoop. “Via onze solidariteitsprojecten overtuigden we ondertussen 360 aandeelhouders die samen meer dan 30 mensen aan een woning hielpen. Omgerekend hebben we met een tiental burgers genoeg om concreet het verschil te maken voor een persoon die het moeilijk heeft op de huurmarkt. En dat louter met de tijdelijke verhuis van een deel van hun spaargeld bij de bank naar wooncoop. Na vijf jaar krijgen de investeerders hun geld terug of verlengen ze hun engagement.”
“De investeerders doen hiervoor afstand van het rendement”, vervolgt Gerbrand. “Maar we zien dat het die mensen ook deugd doet om te zien dat hun geld dat anders gewoon op de spaarrekening staat, echt een meerwaarde kan betekenen voor het leven van mensen die het moeilijker hebben”, vertelt Gerbrand.
De solidariteitscampagne bouwt voort op een model dat wooncoop al sinds haar oprichting in 2017 ontwikkelde. “Het klassieke woonmodel gaat ervan uit dat je een woning huurt of koopt. Met ons coöperatief woonmodel creëerden we een soort tussenoplossing.
Klassiek ga je voor het kopen van een woning naar de bank en betaal je een stuk eigen inbreng. De rest leen je. Wie via wooncoop woont betaalt aanvankelijk ook een stuk eigen inbreng, maar dan in de vorm van aandelen.
Daarnaast betaal je een vaste maandlast. Die maandlast bestaat uit een stuk vaste woonkost, een stuk aandelenopbouw en een stuk huurprijs. Hoe groter het stuk dat naar de aandelenopbouw gaat, hoe lager de huurprijs. Als mede-eigenaar van de coöperatie huur je niet van een huisbaas maar van jezelf. Naarmate je kapitaal opbouwt via aandelen, betaal je maandelijks steeds een kleiner bedrag aan huur. Wie de volledige woonwaarde aan kapitaal via aandelen heeft opgebouwd, woont uiteindelijk zo goed als gratis.
Het verschil met de klassieke aankoop van een huis is dat je niet in bakstenen investeert, maar in aandelen. wooncoop is eigenaar en beheert de woning. Bij het klassieke eigenaarsmodel moet je ook nog zorg dragen voor de woning, maar in ons model zijn die zorgen voor wooncoop.
Stel dat je in het klassieke model een huis van 400.000 euro wil kopen, maar je hebt niet voldoende vermogen, dan lukt dit niet. Bij ons kun je daar wel wonen omdat je je inbreng (bij de start), opbouw (over 25 jaar) en huren kan combineren. Huren is optioneel, je kan ook tot 100% financieren via de inbreng en opbouw.
“Bij het klassieke eigenaarsmodel moet je ook nog zorg dragen voor de woning, maar in ons model zijn die zorgen voor wooncoop.”
Korting dankzij achterban
“Mensen kunnen ook hun achterban inschakelen – hun netwerk van familie, vrienden en/ of kennissen – om aandelen te kopen. De achterban kan kiezen voor aandelen met of zonder rendement. Beiden genereren een korting voor de bewoner. De achterban houdt de investering aan zolang ze dat wenst.
Solidariteitsprojecten
Met de huidige soldariteitscampagne steunt wooncoop drie projecten, gericht op mensen die het moeilijk hebben op de klassieke huurmarkt.
“Omdat het hen vaak ontbreekt aan zowel de centen als aan een sociaal netwerk of achterban, bieden we de kans aan particulieren om een stuk van hun spaargeld tijdelijk af te staan aan wooncoop, die het geld investeert in woonprojecten, zonder dat de investeerders daarom de bewoners ook persoonlijk kennen”, vertelt Gerbrand. “We vragen om die investering minstens vijf jaar lang aan te houden en afstand te doen van rendement. Samen met de initiatiefnemer kijken we dan welke huurprijs bewoners kunnen betalen. Daarna rekenen we uit hoeveel aandelen we voor een bepaalde woonwaarde moeten ophalen om tot die huurprijs te komen. Na vijf jaar kunnen de investeerders hun geld terugvragen.”
Het eerste solidariteitsproject komt uit de koker van Woongenoten, een burgercollectief in de Zuidrand van Antwerpen, dat huizen koopt en verbouwt voor mensen die het moeilijk hebben op de klassieke woonmarkt.
“Woongenoten zocht contact met ons en we gaan samen met hen in zee om een nieuwe woning aan te kopen. Woongenoten zoekt naar investeerders in hun netwerk, schuimt de woningmarkt af en begeleidt de renovatie. De ethische investeerders investeren bij wooncoop, die zorgt voor de aankoop van de woning”, zegt Gerbrand.
Het tweede solidariteitsproject is cohousinggroep ‘De Wasserij’ in Antwerpen, die volgend jaar intrek neemt in de nieuwe gebouwen. “Op die nieuwe plek willen ze graag een woning vrijhouden in de cohousing voor erkende vluchtelingen.”
Het derde project is het ‘Bellefleur Solidair’-project, een Gentse woning in een woonproject van 24 appartementen in de Bellefleurstraat. “Daar willen we, naast de ‘reguliere’ wooncoop-bewoners huisvesting voorzien voor een of twee – afhankelijk van hoeveel geld we kunnen ophalen – gezinnen die kwetsbaar zijn op de huurmarkt’, vertelt Gerbrand.
Voor dit project werkt wooncoop samen met ‘Gent Samen Solidair’, een organisatie die vandaag ook klassieke woningen of leegstaande panden zoekt. “We willen hen ook wat meer langetermijnperspectief geven door centen op te halen bij de burger om ook voor hen een woning te financieren. De woning die we via dit project willen voorzien zullen we inrichten als ‘doorstroomwoning’. Mensen die geen goed ‘huurdersattest’ kunnen voorleggen aan privé-eigenaars, bijvoorbeeld omwille van het feit dat ze nooit gehuurd hebben, worden op de klassieke woonmarkt vaak pas als laatste bediend. Ook mensen van een andere afkomst hebben het vaak moeilijk om te huren. Door een overaanbod aan huurders staan ze vaak achteraan op de lijst. Wij willen die mensen helpen door hen een jaar of anderhalf jaar via ons te laten huren, om zo een mooi huurtraject op te bouwen voor een woning op de reguliere markt.
“In veel van onze trajecten proberen we woningen te groeperen, zodat er ook wat ruimtes zijn om te delen. Het gebruik van een gemeenschappelijke tuin, afvalberging, wasmachines, … zorgt ook voor sociale interactie en draagt bij tot de woonkwaliteit. Ook naar beheer toe heeft dat zijn voordelen en draagt het bij tot de betaalbaarheid”, besluit Gerbrand.
Update: Samen met Gent Samen solidair en haar partners is wooncoop er ondertussen in geslaagd om voldoende centen op te halen voor de financiering van een doorstroomwoning, een tweekamer-appartement in het woonproject Bellefleur (Gent).
Dankzij 38 solidaire investeerders en een subsidie van Stad Gent kon een bedrag van meer dan €220.000 worden verzameld. Voor wooncoop wordt hiermee een droom werkelijkheid: een eerste doorstroomwoning samen met burgers en Gent Samen Solidair.
Zelf aandeelhouder worden van wooncoop of investeren in een van de solidariteitsprojecten?
Klik hier voor meer info
