Wies Descheemaeker, één van de initiatiefnemers van Workers for Climate ondersteunde op 15 maart de jongeren op de Global Strike for Future. Wies vertelt ons meer over het doel en de werkwijze van Workers for Climate.
Wie zijn Workers for Climate?
Wij zijn een actiegroep die werknemers meer wil betrekken bij de klimaatstrijd. Wij merken dat werknemers zich steeds meer interesseren in de transitie, en dan vooral in de manier waarop die zal verlopen. We zien dat we in de eerste plaats syndicalisten aantrekken, maar ook niet-syndicalisten kunnen zich bij ons aansluiten.”.
Hoe is het initiatief ontstaan?
“Dat is eigenlijk vrij spontaan ontstaan. Ik kan enkel voor mezelf spreken, maar ik was naar de derde spijbelactie van de scholieren geweest samen met mijn dochter. Ik had verwacht al redelijk wat syndicalisten te zien, maar dat bleek niet het geval. Er waren wel wat syndicalisten aanwezig maar er was geen georganiseerde opkomst. Samen met enkele mensen die daar aanwezig waren spraken we af: “laat ons samen zo’n initiatief starten”. We zagen namelijk dat redelijk wat mensen zaten te wachten op zo’n initiatief”.
Wat is de boodschap die jullie willen meegeven? Wat willen jullie bereiken?
“Ons doel is om zoveel mogelijk werknemers te betrekken die met hetzelfde gevoel leven als de jongeren, namelijk er moet nú iets gebeuren, anders is het te laat. Daarnaast willen we de jongeren tonen dat ook de werkende bevolking achter hun eisen staat. Tenslotte willen we vanuit Workers for Climate ook benadrukken dat de transitie sociaal en rechtvaardig moet verlopen. Iedereen is het eens met het doel dat de opwarming van de aarde beperkt moet worden tot max. 1.5°C. Wij hebben daar nog een extra eis aan toegevoegd , namelijk dat de transitie naar zo’n samenleving ook sociaal en rechtvaardig moet zijn”.
Hoe zien jullie die sociaal rechtvaardige transitie concreet? Kun je enkele voorbeelden van maatregelen geven?
“Één van de eisen voor een rechtvaardige transitie is dat er investeringen komen in de publieke sector: meer investeringen in het openbaar vervoer, meer sociale woningen die betaalbaar en geïsoleerd zijn, etc. De energietransitie moet ook in publieke handen worden gelegd, en niet volledig aan de markt worden overgelaten. Dan is er ook nog de vraag wie dit gaat betalen. Hier kijken we vooral naar de grootste vervuilers: zij moeten hun verantwoordelijkheid opnemen om de transitie financieel mogelijk te maken”
“Een bedrijf kan achter de transitie staan, maar moet in gesprek gaan met zijn werknemers. Sociale rechtvaardigheid moet van onderuit vorm krijgen”WIES DESCHEEMAEKER, WORKERS FOR CLIMATE
Is sociaal-rechtvaardig volgens u een breder begrip waar verschillende mensen in de maatschappij een eigen invulling aan kunnen geven of vindt u eerder dat ook van bovenaf daar meer duidelijkheid over moet komen?
“Wat wij willen is inspraak in wat sociaal rechtvaardig is, niet dat iemand van bovenaf vanuit de regering of bedrijven dat oplegt. Een bedrijf kan achter de transitie staan maar moet in gesprek gaan met zijn werknemers. Bijvoorbeeld in vervuilende sectoren: Hoe gaat de job evolueren? Hoe gaat de sector evolueren? Hoe gaat er eventueel overgegaan worden naar een andere sector? Eigenlijk vind ik dat werknemers soms beter weten wat sociale rechtvaardigheid inhoudt. Sociale rechtvaardigheid moet van onderuit vorm krijgen”.
Hoe kunnen werknemers hun inhoud vertegenwoordigd zien op het hoogste niveau?
“Er moet politiek iets veranderen over wie de verantwoordelijk voor het klimaatbeleid draagt. Nu is dat een gamma aan personen op verschillende niveaus. We hebben één federale minister nodig die verantwoordelijk is voor klimaat, milieu, energie, mobiliteit etc. We denken ook dat het noodzakelijk is dat het eengemaakt ministerie, als ik het zo mag noemen, spreekt met wetenschappers voor de wetenschappelijke kant van de zaak. Evenals met werknemersorganisaties, die nog altijd de officiële vertegenwoordigers van de werkende bevolking zijn, voor de sociale kant. Maar het is ook belangrijk om met de jongeren te spreken,gezien zij de nood voelen om te spijbelen en op straat te komen”.
“Er wordt weinig gesproken over hoe we de term sociale rechtvaardigheid precies moeten invullen”WIES DESCHEEMAEKER, WORKERS FOR CLIMATE
Heeft u het gevoel dat er al voldoende aandacht wordt besteed aan het begrip sociale rechtvaardigheid in het maatschappelijk debat?
“Aandacht in woorden wel, maar over wat sociale rechtvaardigheid precies inhoudt wordt weinig gesproken. Voor ons is sociale rechtvaardigheid dat de grote vervuilers betalen. En zoals Greta Thunberg ook zegt: “Hoe groter je macht en je positie, hoe groter ook je verantwoordelijkheid”. Het zou goed zijn dat alle actoren in de samenleving duidelijk maken wat de term voor hen inhoudt”.
Denk je dat je mensen die eerder kritisch staan tegenover de klimaatregelen zo meer kunt meekrijgen in de transitie? Merken jullie verandering in de publieke opinie?
“Er zijn veel mensen die echt bezorgd zijn om het klimaat. In de media komt vaak een schijnbare tegenstelling tussen het klimaat en de werkende bevolking naar voor. Maar de oplossing voor het een kan ook een oplossing zijn voor het ander. Vooral door daarover te spreken en te laten zien dat wij als werkende bevolking ook klimaatactivisten zijn, denk ik wel dat dat aanslaat. Wij dragen niet enkel bij aan de klimaatstrijd maar ook aan de sociale strijd. Wij denken dat dit die perceptie van de schijnbare tegenstelling wel kan doorbreken. Tegelijkertijd zien we dat er nog altijd een groep mensen niet bezig is met de klimaatproblematiek. Zij zijn eerder bezig met hoe ze rond gaan komen tegen het einde van de maand.
Door mensen de verschillende mogelijke oplossingen aan te bieden denk ik wel dat dit hen kan doen inzien dat de radicale maatregelen ook voor hen een oplossing kunnen bieden”.
Op 15 maart vond de eerste ‘Global Strike for Future’ plaats. Richten jullie je hiermee specifiek op de overheid of ook op de grote vervuilende bedrijven?
“Onze eisen zijn naar de overheid gericht. Het is de overheid die bepaalde politieke initiatieven zal moeten nemen die ook economisch verantwoord zijn. Ik denk niet dat er veel bedrijven zomaar uit zichzelf dit soort initiatieven gaan steunen. Om dat ook op grote schaal te verwezenlijken, heb je de overheid nodig. Ten eerste om ervoor te zorgen dat de transitie gebeurd en ten tweede om ervoor te zorgen dat de rekening eerlijk verdeeld wordt”.
“In de media komt vaak een schijnbare tegenstelling tussen het klimaat en de werkende bevolking naar voor. Maar de oplossing voor het een kan ook een oplossing zijn voor het ander”WIES DESCHEEMAEKER, WORKERS FOR CLIMATE
Hebben jullie nog andere betogingen, samenkomsten of activiteiten gepland buiten de betoging van de 15e maart?
“Wij gaan zelf niet echt acties bedenken. De initiatieven gaan vooral uit van de jongeren. Wij ondersteunen hen ook volledig. Zij zullen nog wel zaken gepland hebben in de nabije toekomst, waarbij wij kijken hoe we hier ook aan kunnen bijdragen. Zij zijn klaar voor een lange strijd”.
Hebben zij jullie steun al gevraagd voor activiteiten die zij in de toekomst gepland hebben of wachten jullie het op dit moment nog af?
“Wij bespreken dit samen. Zondag 31 Maart is de Europese klimaatmars die georganiseerd wordt door Rise for Climate. Voor ons is het belangrijk dat ook die klimaatmars een groot succes wordt, en ik denk ook dat dat zo zal zijn als ik de beweging zie”.
De volgende acties die Workers for Climate mee zullen ondersteunen zijn de Europese klimaatmars op 31 maart en de Global strike 4 Future op 24 mei.
Interview: Sarah Boutens, Stagiaire Arbeid & Milieu