De ongelijkheid in onze wereld is torenhoog. Bovendien heeft ze een enorme economische, menselijke, sociale en ecologische kost. Ons model kraakt in alle voegen, en we voelen ons vaak machteloos om er iets aan te doen. Er is geen alternatief, zo wordt gezegd. Maar het kan wél anders. In Kantelen! toont Eva Smets aan dat een nieuwe, rechtvaardige aanpak van onze economie, klimaat en sociale zorg niet alleen broodnodig is, maar ook binnen handbereik ligt.  Met een gezonde dosis verbeelding en daadkracht vinden we onze weg terug uit de chaos. Als we kantelen naar een donuteconomie, dan ligt een rechtvaardige toekomst voor het grijpen. 

Eva Smets is directeur van Oxfam België. Onlangs hadden we een boeiend gesprek over het boek, Oxfam, tweeling crises, het ‘haalbaar en betaalbaar’-mantra en de vraag of een donuteconomie ook in ons land realiteit kan worden.

Rules for Revolutionaries is een gedurfde uitdaging aan het politieke establishment en de “regels” die de campagnestrategie bepalen. Het vertelt het verhaal van een baanbrekend experiment dat werd uitgevoerd in de marge van de presidentscampagne van Bernie Sanders: een technologiegedreven team stelde vrijwilligers in staat om de infrastructuur te bouwen en te beheren om 75 miljoen telefoontjes te plegen, 8 miljoen sms-berichten te lanceren en meer dan 100.000 openbare bijeenkomsten te houden in een poging om Bernie’s opstandige campagne over de top te brengen.

Terwijl mens en planeet snakken naar een adempauze draait de huidige groei-economie onverzadigbaar door. Genoeg voor iedereen werpt een nieuwe blik op onze economie. Dit grondig onderbouwde en behapbare boek leest als een gids naar een economie waarin iedereen goed kan leven. Hoe en vooral met welke concrete voorstellen kunnen we bloeien zonder te groeien?

Een wervend verhaal over minder privéjets, ongelijkheid, burn-outs en afvalbergen, maar ook over meer levenskwaliteit, tijd voor elkaar, duurzame spullen en een gezonde planeet. Anders gezegd, een goed leven voor iedereen binnen de grenzen van de planeet.

Politiek moet je niet te veel aan politici overlaten. Daar zijn onze problemen namelijk te complex voor. Vooral een veelkoppig monster als klimaatverandering vraagt om een veelkoppige aanpak.

In dit vlammende betoog laat Eva Rovers zien dat burgers cruciaal zijn voor het oplossen van de grootste uitdagingen van deze tijd.

Decennia van neoliberale dominantie hebben de wereld in een permanente crisis gestort: pandemieën, economische ongelijkheid, oorlog, de dreigende klimaatcatastrofe. Tegelijkertijd is ons altijd verteld dat er geen alternatief is voor het kapitalistische systeem waarin we leven. Van die leugen moeten we ons ontdoen. Een andere wereld is wel degelijk mogelijk, mits we de moed opbrengen voor radicale politieke verandering. Op basis van hun eigen ervaringen met activisme en aan de hand van de filosofen die hen voorgingen, stellen Arthur en Jarmo Berkhout dat alleen systeemverandering ons voorbij de neoliberale impasse kan brengen. Via een diepgravende kritiek van de bestaande maatschappij en het nihilisme van onze tijd pleiten ze voor hernieuwd politiek engagement in de 21ste eeuw: een betere wereld begint niet bij jezelf, maar op de barricades.

Op 3 maart 1947 wordt, twee weken te vroeg, Archibald Isaac Ferguson geboren, het enige kind van Rose en Stanley Ferguson. Archibalds leven zal gelijktijdig vier verschillende paden volgen. Vier identieke Archibalds, bestaand uit hetzelfde dna, vier jongens die fysiek een en dezelfde zijn, leiden vier parallelle en volstrekt verschillende levens. Elk levenspad neemt een andere richting. Liefdes en vriendschappen en intellectuele interesses contrasteren. Een jongen groeit keer op keer op. Iedere Archibald zal verliefd worden op Amy Schneiderman, maar hun relatie zal steeds een andere zijn. Lezers zullen meegenieten van Archibalds successen, en meeleven met de tragische gebeurtenissen die hem overkomen. Zo ontvouwen de levensverhalen van de vier Archibalds zich.

Het begin van alles is een revolutionaire herziening van de geschiedenis van de mensheid. Het neemt je mee op een duizelingwekkende en meeslepende rit die 30.000 jaar en de hele planeet omspant. Antropoloog David Graeber en archeoloog David Wengrow tonen aan dat het gangbare verhaal over het ontstaan van de mensheid – denk aan de boeken van Steven Pinker, Jared Diamond en Yuval Noah Harari – niet klopt. Ze beschrijven prehistorische megasteden, onontdekte matriarchaten, landbouwweigeraars en andere verrassende samenlevingen die ons huidige beeld van de geschiedenis onherroepelijk doen kantelen.
Deze internationale bestseller rekent definitief af met oude beperkende mythen die ons wereldbeeld tekortdoen. De geschiedenis laat zien dat ongelijkheid en discriminatie niet ingebakken hoeven te zitten in een complexe samenleving. Als we dit idee loslaten, kunnen we met meer inventiviteit en daadkracht onze huidige samenleving inrichten. Het is hoog tijd voor een nieuwe blik op de mensheid.

In Totalitarisme beschrijft Hannah Arendt de oorsprong en dynamiek van totalitaire systemen. Al enkele jaren na de Tweede Wereldoorlog analyseerde zij haarscherp de opkomst van nazi-Duitsland en de stalinistische Sovjet-Unie als manifestaties van het politieke kwaad.Totalitarisme is niet alleen een fascinerende historische analyse, maar kan ook gelezen worden als een waarschuwing: Arendts beschrijving van de opkomst van dictators en de rol van de massa’s is vandaag de dag schrikbarend actueel.

In een land geregeerd door welvarende, hogeropgeleide mensen wordt op een beperkte en soms zelfs schadelijke manier naar armoede gekeken.

Tim ’S Jongers groeide op in armoede, ging uiteindelijk studeren, deed onderzoek naar armoede en doet nu beleidsvoorstellen om het tegen te gaan. Hoe de meeste mensen denken over armoede, ontdekte hij, klopt van geen kant.

In deze spoedcursus bedoeld voor mensen met geld laat Tim ’S Jongers zien: armoede bestrijden kan pas als zij anders leren kijken.

Klara is een robot. Ze is een zogenaamde ‘Kunstmatige Vriendin’ met een uitstekend waarnemingsvermogen, die vanaf haar plek in de winkel nauwkeurig het gedrag gadeslaat van de kinderen die binnenkomen om rond te neuzen met hun ouders. Klara blijft hopen dat een kind haar zal kiezen. Wanneer dat eindelijk gebeurt, en haar bestaan voorgoed lijkt te veranderen, krijgt ze bij haar vertrek naar haar nieuwe gezin de waarschuwing dat ze niet al te veel waarde moet hechten aan de beloften van mensen. Maar Klara houdt haar eigen ideeën erop na.

Klara en de Zon is een adembenemend mooie roman die ons een blik gunt op onze veranderende wereld door de ogen van een onvergetelijke buitenstaander. Zoals vaker in zijn vindingrijke, verfijnde, aangrijpende boeken onderzoekt Kazuo Ishiguro ook hier wat het betekent om écht van iemand te houden.

Tim Hofman heeft zich in zijn tien jaar als onderzoeksjournalist en programmamaker van onder andere BOOS, Pak De Macht en Over Mijn Lijk steeds beziggehouden met de vraag: welke ruimte zou ontstaan als we angst minder een leidraad laten zijn? Voor onszelf, maar ook in hoe we ons verhouden tot elkaar.

Wat hem opvalt: in situaties waarin mensen botsen, blijken angstgevoelens doorgaans een grote rol te spelen. In Goede moed onderzoekt Tim Hofman in achttien inspirerende en bevlogen geschreven hoofdstukken wat het oplevert als we ons allemaal minder zouden laten leiden door angst.

In zijn boek laat Tim zien dat wanneer we beséffen waar we precies bang voor zijn, we makkelijker voorbij onze vrees kunnen leven. Want minder angst in ons bestaan levert veel meer ruimte op voor onszelf en de ander.

Iedere carrière duurt 2.000 werkweken. Hoe je die tijd besteedt, is een van de belangrijkste beslissingen van je leven. Toch zitten miljoenen mensen vast in suffe, nutteloze of zelfs schadelijke banen. De grootste verspilling van onze tijd is de verspilling van talent. 

Het medicijn tegen deze verspilling? Morele ambitie. De wil om bij de besten te horen, maar met andere maatstaven van succes. Geen dik salaris, deftige titel of corner office, maar een carrière die is gewijd aan de beste oplossingen voor de grootste wereldproblemen.

Dit boek gaat over de beweging van pioniers die nu al bruisen van morele ambitie. Een gids voor hoe ook jij het pad van morele ambitie kunt volgen.

Wie de bewoonde wereld verlaat, krijgt oog voor de dieren.

Op reis in het kielzog van Willem Barentsz ontmoet Frank Westerman zeven magnifieke beesten: de narwal, de lemming, de paling, de rotgans, de ijsbeer, het rendier en de koningskrab. Terwijl wij de temperatuur op aarde opvoeren, houden zij ons een spiegel voor.

In Zeven dieren bijten terug zijn de Hollandse ijszeeverkenners van de zestiende eeuw de randfiguren. Hun overwintering in het Behouden Huys op Nova Zembla is het decor van een actueel reisjournaal dat uitwaaiert van Texel en Terschelling tot voorbij de Noordkaap. Onderweg raakt de lezer in de ban van het wonderlijke relaas rond zeven pooldieren en datgene wat zij ons, op onze breedtegraad, te vertellen hebben.

Zeven dieren bijten terug is een eigentijds beestenboek met een bijtende urgentie.

In augustus zien we elkaar gaat over Ana Magdalena Bach, een gelukkig getrouwde vrouw van middelbare leeftijd. Ieder jaar op 16 augustus reist zij naar een eiland in het Caribisch gebied, waar haar moeder begraven ligt. Tijdens een van deze reizen begint ze een affaire, en vanaf dat moment hoopt ze ieder jaar dat er iets gebeurt op 16 augustus.

Met In augustus zien we elkaar schreef García Márquez een ode aan de vrijheid van de vrouw: een verhaal over liefde, verlangen en seksualiteit dat twintig jaar nadat het geschreven is nog niets aan zeggingskracht heeft ingeboet. De voor hem zo kenmerkende speelse, poëtische en vindingrijke taal maakt van dit boek een literair pareltje dat ons in staat stelt nog wat langer te verkeren in het literaire universum van een van de meest geliefde moderne auteurs.

Nadat bij Emile jong-alzheimer werd vastgesteld, besluit hij het ziekenhuis en het medeleven van zijn familie en vrienden te ontvluchten. Stiekem koopt hij een camper en plaatst een advertentie voor een reisgezel. Hij ontvangt een antwoord van Joanne, een mysterieuze jonge vrouw. Het is de start van een adembenemend mooie roadtrip.

In het vlijmscherpe essay Consumeren als konijnen veegt Soumaya Majdoub de hardnekkige mythe van de aardbol dat overbevolking de motor van de klimaatverstoring is. Green Growth en geboortebeperking zijn slechts schijnoplossingen, gestoeld op verkeerde veronderstellingen en bangmakerij.

De angst die de onterechte focus op de zogenaamde wereldwijde bevolkingstoename oproept, wordt bewust ingezet bij thema’s als migratie en armoedebestrijding en vuurt nu ook de klimaatactivisten aan. Met zwak wetenschappelijk bewijs en met bedenkelijke argumentatie.

In dit essay corrigeert de auteur het dominante narratief over overbevolking en verlegt ze de aandacht naar de kern van het (klimaat)probleem: overconsumptie en de nood aan een paradigmashift.

Podcast over uiteenlopende maatschappelijke thema’s met host Tjhoi Ng Sauw, voormalig VRT-journalist met pensioen. Per aflevering vind je ook een waslijst aan links naar interessant leesvoer over het thema.

Podcast van Woonzaak, waarin bewoners, academici en middenveldorganisaties aan het woord komen over de woonthematiek in Vlaanderen. Acht afleveringen met een focus op de structurele wooncrisis.

Complexe topics en experts die deze haarfijn en helder kunnen duiden. Oftewel: Moeilijke Dingen Makkelijk Uitgelegd. Tijdens een sessie MDMU gaan een aantal experts dieper in op zaken die wij niet weten en beantwoorden ze vragen die zelfs te moeilijk zijn om aan Google te stellen. Kennis is macht, en na deze explainersessies ga je gegarandeerd slimmer naar huis. Verzadigende porties brainfood gegarandeerd!

Een buitenbeentje in deze reeks: niet één, maar een ganse reeks podcasts vinden onderdak bij onze noorderburen van ‘De Correspondent’. De thema’s zijn heel uiteenlopend, maar er zit zeker voor elk wat wils tussen!

Podcastreeks van zes podcasts, waarbij verschillende gasten aan bod komen over politiek in de brede zin van het woord. Want ook buiten het stemhokje geven we onze samenleving elke dag vorm. Iedereen op zijn, haar of hun manier. Kleinschalig, grootschalig. Individueel of in groep. Uit goesting of verontwaardiging. We zijn allemaal politiek.

Spotify-lijstje met een verzameling van podcastseries en audio van losse interviews die ook op DeWereldMorgen zijn gepubliceerd.

Podcastaflevering van Black Earth Podcast . In deze aflevering hebben de makers een gesprek met Dr. Mfoniso Antia, wetenschapper en programmamanager bij de Health of Mother Earth Foundation in Nigeria. De Health of Mother Earth Foundation is een baanbrekende ecologische denktank die pleit voor milieurechtvaardigheid en voedselsoevereiniteit in Nigeria en Afrika in het algemeen.

Dr. Mfoniso komt uit de Nigerdelta in Nigeria, een gebied dat rijk is aan cultuur en grondstoffen en dat al generaties lang op tragische wijze getroffen wordt door de winning van fossiele brandstoffen.