Met de term ‘transitie’ wordt de overgang aangeduid van ‘business as usual’ naar een nieuwe manier om onze samenleving en economie vorm te geven, zodat we de grenzen van onze planeet niet overschrijden.
Dat die transitie broodnodig is op verschillende vlakken weten we ondertussen: het is 5 na 12 voor het klimaat, er woedt een ongeziene biodiversiteitcrisis, we hebben te kampen met water- en grondstoffenschaarste, luchtvervuiling, …
Er zijn heel wat manieren om aan een transitie te werken, maar we moeten zorgen dat dit niet ten koste gaat van de zwakkeren in onze maatschappij: denk maar aan mensen in armoede, die vaak de middelen niet hebben om hun leven op een duurzamere manier in te richten. Of denk aan mijnwerkers of werknemers die werken in de steenkoolindustrie. Ook zij moeten meegenomen worden in die transitie, zonder dat ze het slachtoffer worden. We willen dus dat de transitie eerlijk verloopt.
DE BASISELEMENTEN
Om die transitie op een eerlijke manier vorm te geven zijn een aantal basiselementen van essentieel belang:
- Zorg voor voldoende financiering en investeringen in sectoren en gebieden die een transitie moeten doormaken. Deze gebeuren in overleg met al wie hierbij betrokken is. Het respecteren van de mensenrechten en ook arbeidsrecht, naast principes rond werkbaar werk worden niet in vraag gesteld. Hier wordt ook extra aandacht gevraagd voor kwetsbare landen;
- Sociaal overleg en een democratische raadpleging van de sociale partners en stakeholders (vakbonden, werkgevers, lokale gemeenschappen).
- Voldoende wetenschappelijk onderzoek en inschatting van de sociale en werkgelegenheidsimpact van de voorgestelde transities;
- Sociale bescherming, samen met een actief arbeidsmarktbeleid;
- Degelijke lokale planning voor economische diversificatie die werkbaar werk ondersteunt en de gemeenschap stabiliteit biedt bij de transitie. Geen enkele gemeenschap mag aan zijn lot overgelaten worden, omdat dit niet zal leiden tot een eerlijke verdeling van kosten en baten.
Voor de invulling van een eerlijke transitie baseren we ons op het zogenaamde donutmodel van de Britse econome Kate Raworth.
Donutmodel als kompas
De basis van een eerlijke transitie
Onze meest recente artikels over eerlijke transitie:
Miljarden inkomsten uit nieuw emissiehandelssysteem moeten terechtkomen bij wie ze het meest nodig heeft
In 2027 drijft Europa de strijd tegen klimaatverandering op met ETS2, het nieuwe emissiehandelssyste…
“Mijn doel als militant is duidelijk: begrijpen wat ons bedrijf nú moet doen, zodat er in 2050 nog een aluminiumfabriek in Duffel staat.”
Wim en Erik van Aluminium Duffel namen het afgelopen jaar deel aan de workshops van “Mijn bedrijf to…
Energiegemeenschappen voor een sociaal rechtvaardige energietransitie
Betaalbaar wonen en toegang tot mobiliteit zijn basisrechten, maar kwetsbare groepen lopen het risic…
Interview Loes Van Hove: “De Ulex-opleiding liet me de moed vinden om na afloop de dingen anders aan te pakken”
Loes Van Hove nam met Reset.Vlaanderen deel aan de opleiding Regenerative Organising bij Ulex. De op…
Interview: Ulex, katalysator voor samenwerking tussen organisaties
‘Hoe kunnen we krachten bundelen tussen organisaties die werken aan een economie voor mens en planee…
Rapport geeft onvoldoende aan Vlaams mobiliteits- en adaptatiebeleid op vlak van rechtvaardigheid
Terwijl de klimaatcrisis wereldwijd druk uitoefent op samenlevingen, worden kwetsbare groepen in Vla…