Reset.Vlaanderen mocht de laatste maanden enkele nieuwe gezichten verwelkomen. Een van hen is Han Van Noten. Han is sinds kort aan de slag als projectmedewerker. Momenteel zet hij zijn schouders met volle goesting onder het project ‘Werknemers als hefboom voor een circulaire economie’.
Wat houdt het project precies in?
Han: “We willen de de professionele medewerkers bij de vakbond die nauw contact hebben met de concrete werkvloer, zoals secretarissen en studiedienstmedewerkers, materiaal leveren waarmee ze naar de werkvloer stappen kunnen zetten om circulaire economie en een eerlijke transitie (meer) ingang te laten vinden. Dit gaat over een bredere achtergrondgids, vormingsmateriaal en mogelijkheden voor kennisopbouw en -uitwisseling, ook internationaal. ‘Over het muurtje kijken’ kan heel inspirerend werken”.
Waarom is het nodig dat ook werknemers voorvechters worden van een circulaire economie?
“De ecologische transitie, die dringend nodig is, kan er niet komen zonder dat de industrie ook een totale omslag doormaakt.
Vaak worden klimaat- of milieumaatregelen hierbij tegenover de werknemersbelangen geplaatst. Zo kost een investering in milieumaatregelen een hoop geld voor een bedrijf, geld dat niet meer geïnvesteerd kan worden in loon- en arbeidsvoorwaarden en jobs. Werknemers die aanvoelen dat hun job in gevaar komt, zijn niet geneigd open te staan voor verreikende klimaatmaatregelen.
Maar inzetten op anders ondernemen, nieuwe sectoren, processen en producten’, op milieumaatregelen, … hoeft geen competitiviteitsverlies te betekenen. Aandacht voor werknemers is daarbij primordiaal: bij- en omscholing, voortbouwend op vaardigheden die de werknemers reeds bezitten om met dezelfde mensen anders te ondernemen, andere producten te vervaardigen met andere processen… maar ook vertrouwen op de meerwaarde die inbreng van de werkvloer kan hebben in de bredere transitie.
Inzetten op anders ondernemen, nieuwe sectoren, processen en producten, op milieumaatregelen,… hoeft geen competitiviteitsverlies te betekenen. Aandacht voor werknemers is daarbij primordiaal.
Hans Van Noten, Projectmedewerker Reset.Vlaanderen
De professionele vakbondsmedewerkers botsen hierbij vaak op interne tegenstellingen: algemeen kan je wel verklaren mee je schouders te zetten onder milieudoelstellingen, maar de secretarissen en mandatarissen op de werkvloer die in het sociaal overleg heel concreet geconfronteerd worden met de keuze tussen klimaat of job, kiezen voor de job. Het softe thema milieu moet het afleggen tegen het harde thema loon- en arbeidsvoorwaarden. Begrijpelijk maar bijna niet meer te verdedigen, want gedacht op te korte termijn. We willen hen helpen om deze thematieken te integreren als een constructief verhaal dat onlosmakelijk verbonden is met de loon- en arbeidsvoorwaarden. Geen of-of maar en-en. Aan de hand van goede voorbeelden en duidelijke, behapbare achtergrondkennis willen we hieraan tegemoet komen.”
Het project focust op de metaal- en de chemiesector. Vanwaar die keuze?
“Beide zijn erg milieubelastende sectoren, maar tegelijk onmisbaar in de omschakeling naar klimaatneutrale samenleving – enerzijds omdat zonder hen de klimaatdoelstellingen niet kunnen gehaald worden, anderzijds omdat hun producten ook nodig zijn om de omschakeling zelf te maken. Ook voor een windmolen heb je producten uit de zware industrie nodig.
En toch voelen we dat beide sectoren aan verschillende snelheden de transitie ingaan. De metaalsector kent een aantal goede voorbeelden, kijk bijvoorbeeld naar de elektrificatie van het wagenpark, en de investeringen die bepaalde autoconstructeurs – ook Belgische – hierin deden, mét behoud van werkgelegenheid. Maar uiteraard wil dat niet zeggen dat de Belgische staalindustrie an sich een modelvoorbeeld is in vergelijking met andere landen.”
Dit interview verscheen eerder in het Reset.Vlaanderen magazine.
Word nu lid en ontvang tweemaal per jaar ons magazine boordevol inspirerende interviews, opinies en artikels.
