In september 2016 startte Colruyt Group met een pilootproject rond het introduceren van een ‘kantoorbus’: een bus die dagelijks pendelt tussen Gent en Halle en Colruyt Group-medewerkers vervoert van en naar hun werkplaats. De bus doet tegelijkertijd dienst als kantoor: werknemers kunnen er comfortabel werken. Niet onbelangrijk: de gewerkte uren op de bus zijn ook officiële werkuren. Dit is één van de meer innovatieve projecten waarmee Colruyt Group het woon werkverkeer van haar werknemers wil verduurzamen. We namen de trein naar Halle voor een gesprek met Michiel Binnard (mobiliteitscoördinator medewerkers) en Igor De Groote (ACLVB afgevaardigde en frequente gebruiker van de kantoorbus).
A&M: Je bent mobiliteitscoördinator medewerkers”, wat houdt die functie precies in?
Michiel Binnard: “Colruyt Group kijkt rationeel naar haar kosten en opbrengsten, maar daarnaast vinden we duurzaamheid en medewerkerstevredenheid heel belangrijk. Het is dan ook logisch dat we inzetten op medewerkersmobiliteit. Mijn taak is
om die werknemersmobiliteit te verbeteren. Doordat mijn functie ingebed is in de afdeling HR, stelt Colruyt Group dat mijn werk geen rechtstreekse omzet, maar wel personeelsvoordelen moet opbrengen. Het is mijn taak dat de mensen op een comfortabele manier en tevreden aan hun werkdag kunnen beginnen.”
Hoe doe je dat concreet?
Michiel: “Colruyt Group heeft al 10 jaar een programma waarbij iedere werknemer die met de fiets komt een fietsvergoeding ontvangt. Ons principe is dat we een medewerker geven wat hij of zij nodig heeft. Daarom kunnen alle medewerkers – ongeacht of ze een bedrijfswagen hebben – beroep doen op alle andere voordelen (fiets- en treinvergoeding, en de kantoorbus). Voor het openbaar vervoer werken we onder andere met het derdebetalerssysteem en voorzien we plooifietsen voor mensen die hun voor- en natraject per fiets doen. Om carpoolen te stimuleren werkt Colruyt Group met het carpoolplatform carpool.be. Enkele sites hebben ook bevoorrechte carpoolparkeerplaatsen. Ca. 26% van de medewerkers (in België) maakt gebruik van deze alternatieve vervoersmiddelen, maar de realiteit is dat nog steeds 3/4e van de medewerkers met de wagen komen.”
En daar moet de kantoorbus verandering in brengen?
Michiel: “Dit zal niet alles oplossen, maar het is een interessante test. We kregen het aanbod om in te stappen in dit proefproject, waarbij Smart Mobility van Antwerp Management School en het BAAV1 onderzoek wilden doen naar de mogelijkheden van een kantoorbus: een bus die zo werd ingericht dat je er kan werken zoals op kantoor. De bus pendelt dagelijks tussen Gentbrugge en Halle sinds september 2016.”
Igor, jij bent een trouwe klant, hoe ziet jouw werkdag er uit?
Igor: “Vanaf 7u staat de bus op de Park & Ride van Gentbrugge, vlak aan de oprit van de autosnelweg. Tussen 7u en 7u30 stap ik op, ik neem een koffie, installeer me en begin te werken. Om 7u30 stipt vertrekt de bus en rijdt vervolgens rechtstreeks naar Halle, waar er vier stops zijn. Er is mobiele wifi op de bus. Eigenlijk kan ik alles op de bus doen wat ik ook op kantoor kan. s’ Avonds om 16u15 start de bus de terugrit en als alles normaal verloopt, sta ik om 17u30 terug op de Park & Ride. Het is een lange werkdag, maar ik kan werken op de bus, ben op mijn gemak en ik ben veel uitgeruster als ik op kantoor aankom dan vroeger, dat is een luxe!
“De kantoorbus is een magische manier om mensen drie uur te laten winnen op een dag.”
Hoe kijkt Colruyt Group naar de voordelen van de kantoorbus?
Michiel: “De kantoorbus is een magische manier om mensen drie uur te laten winnen op een dag. De uren die je teveel werkt, krijg je terug in overuren of vakantiedagen. Als je elke dag drie uren wint, spaar je 15 vakantie-uren per week. We hebben ongeveer 160 medewerkers die wel eens de kantoorbus nemen. Voordien kwam 80% van hen met de auto, waarvan naar schatting drie vierde met een bedrijfswagen. Hier zit een deel van de financiële winst: voor de mensen die de kantoorbus nemen, betaalt Colruyt Group die dag geen brandstof. Toch blijft het een investering: de winst op het minder gebruik van de bedrijfswagens dekt slechts een fractie van alle kosten. Er zijn ook indirecte opbrengsten, maar die kan je niet kwantificeren: het comfort, waardoor mensen met meer plezier werken en langer bij Colruyt Group willen blijven.”
Igor: “Er is veel interesse van werknemers uit andere regio’s die vragen waarom er voor hen niet zo’n bus is. We worden als geluksvogels beschouwd, zij staan vanuit de andere richting even hard in de file als wij vroeger.”
“Het is een lange werkdag, maar ik kan werken op de bus, ben op mijn gemak en ik ben veel uitgeruster als ik op kantoor aankom dan vroeger, dat is een luxe!”
Hoe krijg je 160 mensen op één bus?
Michiel: “Er zijn maar 28 plaatsen op de bus, maar om die dagelijks gevuld te krijgen, zijn we op zoek gegaan naar een regio met een potentieel van 300 werknemers. Van hen zijn er 160 die wel eens de bus nemen. De vaste uren en de lange werkdagen maakt dat het voor weinig mensen aanlokkelijk is om dagelijks de kantoorbus te nemen. Dat de bus niet vroeger terug kan is een gevolg van de stamtijden: vergaderingen kunnen tot 16u duren. Aangezien we de bus steeds zo vol mogelijk willen laten rijden, hanteer ik het systeem van vliegtuigmaatschappijen: er zijn 31 reserveerbare plaatsen, waar er maar 28 werkplaatsen zijn in de bus. Als je het percentage niet-opdagers doortrekt, zouden er 34 plaatsen reserveerbaar moeten zijn. Dat doe ik niet omdat er maar 31 wettelijke stoelen zijn. Als er meer dan 28 mensen opdagen kunnen ze zitten, maar hebben ze geen werktafel en werken ze met de laptop op de schoot. Met dit systeem speel ik in op mensen die reserveren, maar niet opdagen om begrijpbare maar onvoorspelbare zaken zo is ziekte of een vroege vergadering die er onverwacht tussen komt. Het is een risico dat we nemen om de rest van de tijd geen mensen te moeten teleurstellen.”
Igor: “Ik heb nog maar twee keer meegemaakt dat er iemand op de zetel vooraan moest meerijden.”
Waarom rijden er nog niet meer kantoorbussen?
Michiel: “Je hebt veel potentiële reizigers uit een regio nodig om zo’n bus rendabel te laten rijden. We hebben het proefproject van 6 maanden met twee jaar verlengd. Sinds maart 2017 neemt Colruyt Group alle kosten voor de kantoorbus op zich, het is een dienstverlening van Mandelcar waarvoor Colruyt Group betaalt. We willen deze testperiode van twee jaar afwachten, voordat we daar verder in gaan investeren.”
Igor: “Tijdens de zomervakantie en op brugdagen is er opvallend minder volk. Maar voorlopig is er nog geen enkele dag geweest waarop de bus leeg moest vertrekken.”
“De bus die een verlenging van je werkdag is, dat bestond nog niet.”
Hoe zien jullie de toekomst van de kantoorbus(sen)?
Igor: “Als gebruiker hoop ik uiteraard dat de kantoorbus blijft bestaan, maar op een gegeven moment zal het over het kostenplaatje gaan. De bevoegde persoon zal de kosten moeten afwegen tegen de duurzame voordelen en de medewerkerstevredenheid. Ik kan me voorstellen dat de bus verder blijft bestaan, maar op een andere manier. In eigen beheer, of beperkter.”
Michiel: “Het feit dat het pilootproject werd verder gezet is alvast een positief signaal, maar dat wil nog niet zeggen dat de kantoorbus zal blijven of uitbreiden. Uit dit proefproject willen we leren en nadien zullen we het project evalueren en hopelijk de opgebouwde expertise verder inzetten. Als de kantoorbus verder blijft bestaan of wordt uitgebreid, kan dit invloed hebben op het soort bedrijfswagen die de medewerkers kiezen. Of zelfs medewerkers overtuigen om hun wagen in te ruilen tegen een soort mobiliteitsbudget, dat Colruyt Group nu al aanbiedt.”
Interview: Arbeid & Milieu (Thijs Calu & Emma Denorme)
