Het regeerakkoord staat vol mooie woorden, maar voorlopig weinig echte maatregelen om die mooie beloftes in te vullen. “Het lijkt erop dat deze Vlaamse regering vooral symptomen bestrijdt met stokken, in plaats van de oorzaken en het systeem aan te pakken”, zegt Luc Maertens, coördinator van Reset.Vlaanderen, het netwerk voor eerlijke transitie.
Op vlak van klimaat, energie, wonen, verkeer en transport, natuur, … komt de lat duidelijk lager te liggen. Het is vijf voor twaalf en dan helpt het niet om uitzonderingen te vragen aan Europa of ons aandeel te minimaliseren. Calimero helpt ons niet vooruit.
“Als je het maar wil, en je kansen grijpt”, lijkt de simplistische gedachtegang van dit regeerakkoord. Prima voor wie alles voor elkaar heeft, maar het getuigt van weinig inzicht in de dynamiek van armoede en uitsluiting
Holle woorden, of een geloofwaardige rechtvaardige transitie?
Het regeerakkoord vermeldt het belang van maatregelen die rechtvaardig en betaalbaar zijn, voor zowel de brede samenleving als bedrijven. Is het geen gemiste kans dat die sociale component niet als voorwaarde voor steun aan bedrijven wordt gezien? Heeft de investering bijvoorbeeld gevolgen voor de tewerkstelling? Is er opleiding voorzien in de transitieplannen? Hoeveel en welke jobs zijn nodig in de industrie van de toekomst?
Wonen en werken
Voor toegang tot ondersteunende maatregelen legt men de lat vaak hoger, of zonder inschatting van ongewenste neveneffecten.
De droom om eigenaar te worden is steeds moeilijker bereikbaar. Op de private huurmarkt stijgen de prijzen alleen maar en nemen verhoudingsgewijs een steeds grotere hap uit het budget van de huurders. Voor een huurhuis moet je nu ‘solliciteren’ en kiest men de ’beste’ kandidaat.
Tegelijk wordt het moeilijker om een sociale woning te krijgen, in elk geval voorwaardelijker en beperkter in de tijd. Niet beroepsactieve kandidaten worden verplicht zich in te schrijven bij de VDAB en worden onderworpen aan een werkbereidheidstoets. Sociale huurders met arbeidspotentieel worden aangezet tot doorstroom naar de private huurmarkt. Maar een goede woning is een recht, en een belangrijke, maar niet de enige voorwaarde om mensen aan het werk te krijgen.
En nu?
“Als je het maar wil, en je kansen grijpt”, lijkt de simplistische gedachtegang van dit regeerakkoord. Prima voor wie alles voor elkaar heeft, maar het getuigt van weinig inzicht in de dynamiek van armoede en uitsluiting. Er is veel bestaand onderzoek en het middenveld ontwikkelt allerlei goede praktijken die kunnen opgeschaald worden.
Het is de taak van een overheid om in haar beleid de verschillende belangen in de samenleving met elkaar te verzoenen. Er zijn kleine lichtpuntjes, en er is veel kennis en knowhow in het middenveld. Hopelijk kunnen we samen met deze regering aan de slag voor een écht welvarend en warm Vlaanderen.
