In het kader van het project ‘Mijn bedrijf toekomstproof’ gingen we langs bij Piet Dossche, vakbondsafgevaardigde bij Eastman in de Gentse kanaalzone. “Ons bedrijf is al honderd jaar operationeel in de Gentse kanaalzone, en het is mede onze verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat dit de komende honderd jaar ook het geval zal zijn.” – Beeld: © James Arthur
Kun je iets vertellen over jouw bedrijf? Wat doet het precies en in welke sector is het actief?
Ik werk al een hele loopbaan lang bij het huidige Eastman, een bedrijf in de Gentse kanaalzone. Het bedrijf heeft een Noord- en een Zuidafdeling, en een onderzoekscentrum. De Eastmanfabriek in Gent Noord, waar ik zelf werk, is een chemisch bedrijf dat organische moleculen maakt, met voornamelijk methanol en ammoniak als grondstoffen. Onze producten worden geleverd in heel wat sectoren (denk daarbij aan verf, farmacie, gewasbescherming, waterzuivering, etc.). Daarnaast leveren we ook grondstoffen als tussenproduct in de productieprocessen van onze afnemers.
Het bedrijf kent een lange geschiedenis sinds de negentiende eeuw. In 2014 werd de site overgenomen door Eastman. We maken nu deel uit van een internationale groep, met hoofdkantoor in Tenessee (VS). Daar lijkt men voorlopig erg geëngageerd om rond thema’s als uitstoot en milieu te werken.
Waarom heb je deelgenomen aan ‘Mijn bedrijf toekomstproof’?
Ik nam eerder al deel aan een voorganger van dit project: ‘De Nieuwe Samenzweerders’. Dat had me veel bijgebracht, dus ik stond open voor een nieuw traject. De afgelopen periode heb ik veel bijgeleerd, en ik ben dan ook blij dat ik opnieuw deelnam. Het netwerk dat ik via deze weg verder kon uitbouwen, was bijzonder verrijkend. Zo zijn er de inzichten van gastsprekers, maar ook de connecties met andere bedrijven en militanten neem ik mee. Het leren van elkaar vind ik persoonlijk het interessantst.
“Het netwerk dat ik via ‘Mijn bedrijf toekomstproof’ verder kon uitbouwen, was bijzonder verrijkend. Zo zijn er de inzichten van gastsprekers, maar ook de connecties met andere bedrijven en militanten neem ik mee. Het leren van elkaar vind ik persoonlijk het interessantst.” – © James Arthur
In een volgend project zoek ik echter een nog specifiekere aanpak: echt maatwerk per bedrijf. Zeker in de scheikundesector is dit belangrijk, gezien de enorme variatie aan moleculen, processen, grondstoffen, enz. Elk van deze elementen brengt eigen uitdagingen met zich mee op vlak van milieu en klimaat, en dus een andere aanpak. Zelfs binnen Eastman is dat zo: denk bijvoorbeeld aan de verschillen op vlak van duurzaamheidsuitdagingen tussen onze site in Gent Noord en die van onze collega’s in Eastman Zuid, waar plastic folie wordt geproduceerd. Dat maakt het interessant, maar ook ingewikkeld. Want ook onze syndicale aanpak omtrent het klimaatbeleid van onze werkplek is soms moeilijk op te schalen.
Wat zijn de verschillen tussen beide sites?
In onze site van Gent Zuid is men bezig met het verduurzamen van plastic folie. Omdat deze uit meerdere lagen bestaat, probeert men ze na gebruik afzonderlijk in te zamelen, zodat de afvalstromen als nieuwe grondstoffen kunnen dienen. Je kan je indenken dat hier bij hun klanten veel vraag naar is, dus daar tracht men dan ook zo goed mogelijk op in te spelen. Bij ons in Gent Noord ligt dit anders: wij leveren voornamelijk moleculen die slechts een klein percentage uitmaken van het eindproduct van onze afnemers. In die zin heeft hetgeen wij leveren weinig impact op de voetafdruk van onze kopers – hun duurzaamheidseisen ten opzichte van ons, liggen dan ook een pak lager. Toch is het cruciaal om ook onze klanten hierover te bevragen. Zo zou het best kunnen dat onze moleculen ervoor zorgen dat hun product moeilijker recycleerbaar wordt, waardoor ze uiteindelijk naar alternatieven gaan zoeken. Transparante communicatie is daarom essentieel.
Het is de bedoeling van het project dat je als militant pro-actief aan de slag gaat binnen het bedrijf omtrent de klimaattransitie. Wat heb je al gedaan? En wat hoop je nog te bereiken?
Ik wilde de volledige keten van het bedrijf in kaart brengen om te zien waar we nu of in de toekomst op problemen stoten als het om ons duurzaamheid gaat. Daarom heb ik intern verschillende meetings georganiseerd. Zo sprak ik met onze grondstoffenaankopers over onze scope 3-emissies, essentiële grondstoffen en transport. Zij reageerden hier positief op, en bereiden hierover zelfs een presentatie voor die binnenkort wordt besproken op onze ondernemingsraad. Ook uit mijn gesprek met onze procesbeheerders leerde ik veel bij over de toekomst van onze site. Daar vernam ik dat we een nieuw proces ontwikkelden waarbij ons productieproces 8% minder zou uitstoten, al tracht men daarrond nog de financiering rond te krijgen.
Ten slotte vindt er in het kader van dit project binnenkort een uitwisseling plaats met ons CPBW en met medewerkers van de Chemelot-site in Nederland, een bedrijf dat sterk inzet op samenwerking rond energie en recycling. Dit is een waardevolle kans om inzichten te delen en te kijken hoe we die binnen ons Gentse netwerk kunnen toepassen. Daar kunnen we als bedrijven in de Gentse kanaalzone misschien van leren.
Waarom is het van belang om je als vakbondsmilitant te ‘bemoeien’ met de klimaatstrategie van je bedrijf?
Vaak ontbreekt de transparantie over de klimaatstrategie van het bedrijf – bewust of onbewust – waardoor het cruciaal is om de vinger aan de pols te houden. De gevolgen van de klimaatcrisis en het beleid dat daaruit volgt raakt àlle werknemers, ook zij die het zich minder aantrekken. Ons bedrijf is al honderd jaar operationeel in de Gentse kanaalzone, en het is mede onze verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat dit de komende honderd jaar ook het geval zal zijn. Een voorbeeld hiervan is de rol die duurzaamheid speelt bij het aantrekken van nieuw talent. Bijna alle ingenieurs die hier solliciteren vragen naar de klimaatambities van het bedrijf. Iedereen wil werken in een bedrijf met toekomstperspectief.
Wat raad je andere vakbondsmilitanten aan die meer voeling willen krijgen met het duurzaamheidsbeleid van hun bedrijf?
Zorg dat je inzicht krijgt in de link tussen klimaat en je bedrijf. Dat is niet vanzelfsprekend: sommige verantwoordelijkheden bevinden zich op site-niveau, andere op niveau van de (internationale) groep. Het kan dus even zoeken zijn naar de juiste personen – denk aan management, milieucoördinator, procesverantwoordelijken, R&D, afvalverantwoordelijken, aankopers, etc. Maar vooral: stel de juiste vragen. Zijn onze producten in de toekomst nog verkoopbaar? Kunnen ze een maatschappelijke meerwaarde bieden, wat van belang is om nieuwe werknemers aan te trekken? Dit soort vragen helpt om duurzaamheid te koppelen aan de langetermijnstrategie van het bedrijf. Vanuit die inzichten kun je als militant prioriteiten stellen en gericht actie ondernemen.
Dit interview werd afgenomen in het kader van het Europese project “Mijn Bedrijf Toekomstproof“, een samenwerking tussen vakbonden en milieubewegingen uit Vlaanderen en Nederland.
NL_NL 
EN